Zerkalo qəzetində plagiat, birinci səhifədə

Zerkalo qəzeti Azərbaycanın son müstəqil və professional qəzetlərindən biridir. Onun redaksiyasında onlarla tanınmış və istedadlı jurnalistlər çalışır. Lakin Azərbaycan mətbuatında baş alıb gedən bir sıra mənfi hallar, o cümlədən plagiat çox təəssüf ki, Zerkalo qəzetindən də yan keçməyir. Hətta bəzən plagiatın altında tanınmış jurnalist və təhlilçilər də imza ata bilər.

Zerkalo qəzeti özünün 4 sentyabr (cümə) nömrəsində, birinci səhifədə çox maraqlı yazı dərc edib. Azər Rəşidoğlu tərəfindən yazılan bu məqalə həbs olunmuş bloggerlər Emin və Adnanın işinə həsr edilib və “Eşşək əhvalatı yekunlaşır” adlanır. Məqalə həqiqətən də çox obyektiv və maraqlı alınıb, lakin müəllifi Azər Rəşidoğlu olduğu iddia edilən bu yazı əslində Elen Barri tərəfindən yazılmış və iyulun 14-də Nyu-York Tayms qəzetində dərc olunan başqa bir məqalədən düz 3(!) abzası olduğu kimi təkrar edir.

Elen Barrinin məqaləsi “Azərbaycanda eşşək geyimi gülüş və bəlkə də həbslərə səbəb olub” sərlövhəsi daşıyır və həbs olunmuş Azərbaycan bloggerləri Emin Milli və Adnan Hacızadə haqqında indiyədək dünya mətbuatında dərc olunmuş ən məşhur məqalələrdən biridir. Yəni, plagiat üçün heç də əlverişli ilkin material deyil.

İndi isə gəlin plagiata məruz qalmış hissələrə nəzər yetirək. Sübutların təsirliliyi səbəbindən aşağıdakı bütün mətnlər orijinalda veriləcək.

Nyu-York Tayms:

Dressed in a voluminous gray costume, Adnan Hajizada rhapsodizes over the lush life awaiting donkeys in Azerbaijan. To his audience — cosmopolitan young Azeris following his commentaries on blogs and Facebook — the video was a sly send-up of the government, which had been accused in the local news media of paying exorbitant prices to import donkeys.

Zerkalo:

Наверняка многие читатели не видели скандальный видеоролик блоггеров, поэтому постараемся, насколько это возможно, передать его сюжет. В нем загримированный под осла Аднан проводит пресс-конференцию перед серьезно кивающими головами журналистами. Одетый в просторный серый костюм, он говорит о роскошной жизни, которая ожидает ослов в Азербайджане. Для его аудитории – молодых азербайджанцев-космополитов, которые следили за комментариями Гаджизаде в блогах и сети Facebook, – видеофильм стал озорной насмешкой над правительством, которое подвергается острой критике за то, что платит непомерно высокие цены за ввозимых из-за рубежа ослов.

Gördüyünüz kimi, Azər Rəşidoğlu azərbaycanlı bloggerlərin çəkdiyi videonu təsvir etmək üçün Nyu-York Taymsdan bütöv bir abzası sözbəsöz köçürür və ona sadəcə bir cümlə əlavə edir.

Nyu-York Tayms:

“Those sites in Azeri society have no sympathizers, and arouse little interest, at least none that we have observed,” said Ali Hassanov, a senior aide in Azerbaijan’s presidential administration. “I honestly had never heard of these young people.”

In Azerbaijan, as elsewhere in the region, Internet use has risen as press freedoms have dwindled. With the Azeri government buoyed by sky-high oil prices in recent years, opposition voices have all but disappeared from public life. Television, once financed by competing oligarchs, has come under solid government control, and advertisers have pulled back from newspapers critical of the government. Web sites — especially those registered on foreign servers, which cannot be blocked by the government — became “the last source of information,” said Magerram Zeynalov, 27, a former newspaper reporter.

Zerkalo:

Но если видеоролик про пресловутого осла не имел никакого отношения к делу, то как объяснить слова высокопоставленного помощника из президентской администрации Азербайджана Али Гасанова. “У этих сайтов в азербайджанском обществе нет сочувствующих, они не вызывают особого интереса, по крайней мере, мы его не замечаем. Я, честно говоря, никогда не слышал об этих молодых людях”. Допускаем, что А.Гасанов сказал это в ответ на обвинения в политической подоплеке ареста блоггеров, но в равной степени и мы воспользуемся правом использовать многозначительную народную мудрость, утверждающую, что дыма без огня не бывает. В Азербайджане, как и во всем регионе, по мере свертывания свободы прессы становится все больше интернет-пользователей. В условиях, когда правительство Азербайджана укрепляло в последние годы свои позиции благодаря заоблачным ценам на нефть, голоса оппозиции практически исчезли из общественной жизни. Телевидение, которое прежде финансировали конкурирующие между собой олигархи, попало под жесткий контроль государства, а рекламодатели ушли из тех газет, которые критикуют власть. В связи с этим веб-сайты, особенно зарегистрированные на зарубежных серверах и недоступные для блокирования властями, стали “последним источником информации”. Видимо, молодые блоггеры стали жертвой именно войны против “последнего источника информации”.

Gördüyümüz kimi burada müəllif Taymsdakı məqalənin iki abzasını birləşdirərək yeni abzas düzəldir və hətta sonuncu cümlədə verilən sitati kobud şəkildə təhrif edir. Çox maraqlıdır ki, Nyu-York şəhərində dərc olunan amerikan qəzeti Azərbaycan jurnalisti Məhərrəm Zeynalovun sitatını olduğu kimi verir, lakin Bakıda çıxan qəzet onun adını öz səhifələrindən silir.

Bu da Zerkalo!

Cənablar, sizə üzümü tutub demək istəyirəm ki, plagiat edərkən ehtiyatlı olun, bir də gördüz Bakıda da Nyu-York Taymsı oxuyan tapıldı.